Przygotowany przez nas album powstał z czystej pasji, z rodzinnych rozmów o przeszłości i z szacunku dla dokonań minionych pokoleń piławian. Pocztówki prezentowane w tej publikacji pochodzą w większości z prywatnej kolekcji Lecha Przerwy. Siegnęliśmy ponadto do zbiorów przedwojennych fotografii przechowywanych w Haus Schlesien w Koenigswinter. Najstarsze wykonano pod koniec XIX wieku, najmłodsze w 1943 r., przedstawiają zatem Piławę Górną zamieszkaną przez niemiecką zasadniczo ludność w czasie niemieckich rządów
Zapraszam na fascynującą podróż przez gminę Bolków, gdzie odkryjesz majestatyczne warownie, pełne legend o bohaterach, rycerzach i damach dworu. Poznasz historię budowy i przemian, jakie nasze zamki i pałace przeszły na przestrzeni wieków. Odkryjemy dla Ciebie unikalne detale architektoniczne, które skrywają w sobie nie tylko piękno, ale także opowieści o burzliwej przeszłości. Ten przewodnik po zamkach i pałacach pomoże Ci zgłębić historię tych miejsc i odkryć je na nowo...
Zamek w Kliczkowie przez stulecia zmieniał swoich właścicieli. Począwszy od książąt piastowskich, którym zawdzięcza powstanie, przez rodziny hrabiowskie i książęce, aż po czasy nam współczesne i lata, w których należy do obecnych właścicieli. Dzięki ich pracy i zaangażowaniu zamek w Kliczkowie ponownie należy do najważniejszych budowli w regionie, jak również do najpiękniejszych w Polsce, choć niewiele brakowało, aby i ten okazały zamek bezpowrotnie uległ zniszczeniu...
Kiedyś napisałem, że nie ma miesiąca - a czasem i tygodnia - w którym nie natrafiłbym na całkiem nowe historie. I w taki właśnie sposób powstała ta książka. Bo czy można przejść obojętnie obok historii niezwykłej Japonki, która związała swoje życie ze Śląskiem? Pięknej Szwedki, która po II wojnie światowej zagrała u boku Lizy Minelli? A może o potomku człowieka, który zginął z rąk Wilhelma Tella? Zapewne niezwykłym wyda Wam się rozdział o księciu, który nie dość, że został mężem królowej Holandii...
Część kartograficzna obejmuje pogranicze Czeskiej i Saksońskiej Szwajcarii. Obejmuje wszystkie formy skalne regionu, kurorty i miasteczka oraz atrakcje przy nich, czyli: Sebnitz, Mikulášovice, Hinterhermsdorf, Jetřichovice, Růžová oraz Kuhnstal, Pravčicka brana, Idaggrottę, Affelsteione, spływy łodziami i inne. Zawiera szlaki piesze i rowerowe oraz wszystkie informacje potrzebne turyście. Mapa opisana na siatce WGS 84, zgodna z polskimi systemami nawigacyjnymi
W książce został poruszony istotny problem zachowania spuścizny kulturowej w sferze rodzimej architektury stosunkowo mało znanego rejonu pogranicza polsko-czeskiego oraz kontynuacji jej formy i detalu w nowo powstających obiektach. Dotyczy to zabudowy o charakterze turystyczno-wypoczynkowym, w tym głównie schronisk i zajazdów. Omawiany obszar „łączy” graniczna rzeka Dzika Orlica będąca jednocześnie świadkiem trwającej tu od stuleci egzystencji i współpracy dwóch narodów.
W wyniku drugiej wojny światowej tereny po lewej stronie Dzikiej Orlicy opuścili Niemcy – pozostawili dobrze rozwiniętą infrastrukturę komunikacyjną oraz mieszkalną, a także turystyczno-wypoczynkową, wymagającą jednak dbałości i okresowych remontów. Na ich miejsce przybyli Polacy w większości z Kresów Wschodnich niepewni przyszłości na Ziemiach Odzyskanych. Niespokojne lata po 1945 r., naznaczone w zniszczonej Polsce wszelkimi brakami, a przede wszystkim niestabilną sytuacją polityczną, sprzyjały postępującemu wyludnieniu, początkowo zasiedlonych terenów, i degradacji – zwłaszcza drewnianej zabudowy na terenach przygranicznych.
Inaczej przedstawiała się sytuacja po czeskiej stronie rzeki, gdyż tereny nad Dziką Orlicą wraz z zabudową należały po 1918 r. do Republiki Czechosłowackiej, co skutkowało dużo lepszym stanem budynków mieszkalnych i turystycznych widocznym do dziś. Współcześnie poza problemem (szczególnie po polskiej stronie) zachowania drewnianej historycznej zabudowy jest jeszcze inny – dotyczący kształtowania formy i detalu architektonicznego nowo projektowanych budynków o funkcji turystycznej oraz dostosowania ich kubatury do zastanego otoczenia.
W niniejszej publikacji porównana została nowa architektura po stronie polskiej z czeską zabudową turystyczną, w której postrzega się kontynuację (w dobrym tego słowa znaczeniu) miejscowych wzorców regionalnych we współczesnym ujęciu. Dotyczy to również lokalizacji nowych budynków uwzględniającej zarówno to, by nie stały w nadmiernym zagęszczeniu, jak i to, by harmonijnie koegzystowały z istniejącymi obiektami.
Życzeniem autora jest, by dzięki ukazaniu tego tak zaniedbanego, pozbawionego opieki i nadal niszczonego dziedzictwa kulturowego minionych pokoleń – zwrócić uwagę na potrzebę kontynuacji we współczesnej architekturze rodzimych wzorców, żeby Dolina Dzikiej Orlicy wraz z Ziemią Kłodzką stały się znów jednym z najatrakcyjniejszych regionów europejskich. Książka jest przeznaczona dla szerokiego grona Czytelników, których zainteresowania dotyczą historii kształtowania się architektury regionalnej w Sudetach.
Jacek Suchodolski: "Architektura schronisk i zajazdów w dolinie Dzikiej Orlicy na pograniczu polsko-czeskim". Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2021. Okładka miękka, format 21 x 29,5 cm, stron 168, czarno-białe i kolorowe ilustracje
Zobacz także:
książka w Sudeckiej Księgarni Wysyłkowej